Արծվանիկի պոչամբարի թափոնները լցվում են գետը, այդ գետի ջրերով ոռոգվող հողերի վրա աճեցրած գյուղմթերքները վաճառվում են հանրապետության ամբողջ տարածքում
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆՀամացանցում առավոտվանից կադրեր են շրջանառվում, թե ինչպես են Զանգեզուրի Պղնձամոլիբդենային կոմբինատում վթարի հետևանքով թափոնները լցվում գետի մեջ:
Ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ, որ «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ» ՓԲԸ-ի կողմից շահագործվող Հայաստանի ամենամեծ՝ Արծվանիկի պոչամբարն իր թափոնների տակ է թողել Կապան խոշորացված համայնքի Արծվանիկ գյուղի զգալի հողատարածքներ: Բացի Արծվանիկի պոչամբարից Զանգեզուրի կոմբինատի հաշվեկշռում են ավելի փոքր ծավալներ ունեցող Ողջիի, Փխրուտի և Դարազամի պոչամբարները:
Բնապահպան Լևոն Գալստյանի խոսքով՝ անիմաստ է այդ թեմաներով խոսելը, որովհետև դա հիմա ոչ մեկին չի հետաքրքրում.
«Ես տեսանյութը տեսնելու կարիք չունեմ, որովհետև դա նորություն չէ: Տասը տարվա մեջ միայն ես հինգ անգամ այդպիսի կադրեր եմ նկարել: Ես երբ գնացել եմ այնտեղ, միշտ այդպես է եղել, մի քիչ շատ, մի քիչ քիչ, միշտ էլ լցվում են թափոնները:
Ժամանակին շատ ենք խոսել այդ մասին, նկարել, գրել, բացատրել, ջրի անալիզների մասին բազմաթիվ տվյալներ կան՝ գիտական տարբեր հիմնարկների կողմից արված: Եթե այն ժամանակ մարդկանց չէր հետաքրքրում, հիմա, առավել ևս, ոչ մեկին պետք չէ: Արդեն 70 տարուց ավելի հանքը շահագործվում է, և հետևանքներն արդեն իսկ այնքան ցավալի են, որ վնասն անցել է բոլոր սահմանները»,- 1or.am-ի հետ զրույցում նշեց բնապահպանը:
Հավելենք, որ Պոչամբարը կառուցվել է 1970-ականների սկզբին: Դրա հարևանությամբ են Արծվանիկ, Չափնի, Սևաքար, Աճանան ու Սյունիք գյուղերը:
Պոչամբարները մեծ վնաս կարող են հասցնել ինչպես շրջակա միջավայրին, այնպես էլ մարդկանց առողջությանը։ Մեծ վտանգ է ներկայացնում բաց պոչամբարներից՝ թունավոր և վտանգավոր նյութերի գոլորշացումը դեպի մթնոլորտ։ Մեծ է սեյսմիկ խոցելիությունը։ Հանքերի շահագործման ընթացքում կուտակվում են միլիոնավոր տոննաներով արդյունաբերական թափոններ։ Երկրաշարժի ժամանակ բոլոր այդ տարածքները, շրջակա միջավայրի համար դառնում են լուրջ ռիսկային գոտիներ։
Փակ պոչամբարների մակերեսին պետք է ապահովվի 1 մետրանոց հողաշերտը, որ վտանգավոր նյութերը դուրս չգան պոչամբարի մակերես, այնուհետև մթնոլորտ։ Եթե տեղի բնակչության ցածր տեղեկացվածության մակարդակը ցածր լինի, նրանք կարող են պոչամբարի մակերեսին աճեցնել տարատեսակ գյուղատնտեսական կուլտուրաներ։ Ծանր մետաղները ունեն հատկություն՝ կուտակվելու բույսերի հյուսվածքներում և կենդանիների օրգանիզմում, այդ ամենն էլ, սննդի տեսքով և օդի միջոցով կուտակվում է մարդկանց օրգանիզմում, որի պարբերաբար կուտակումը մարդկանց մոտ առաջացնում է առողջական լուրջ խնդիրներ (ոսկրային դեֆորմացիաներ, ուռուցքային հիվանդություններ և տարբեր այլ անբուժելի հիվանդություններ)։
Սյունիքում նկատվում է պոչերի հոսք դեպի Աճանան գետ, այդ ջրերով էլ ոռոգվում են Սյունիքի հողերը։ Իսկ այդ հողերի վրա աճեցրած գյուղմթերքները վաճառվում են ամբողջ հանրապետության տարածքում։
Մարիամ Նալբանդյան