Ադրբեջանը պլանավորում է դառնալ ՆԱՏՕ-ի «մուրճը» Կովկասում
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԱդրբեջանական բանակը կվերափոխվի ՆԱՏՕ-ի չափանիշների։ Այդ մասին հայտարարել է նախագահ Իլհամ Ալիևը Բաքվում ընդունելով Հյուսիսատլանտյան դաշինքի պատվիրակությանը։ Մասնագետները նշում են, որ երկրի այս ուղղությունը երկարաժամկետ մարտահրավերներ է ստեղծում Ռուսաստանի ազգային անվտանգության համար։ Ի՞նչ է դա նշանակում գործնականում և ի՞նչ հետևանքներ կունենա հենց Ադրբեջանի համար, գրում է vz.ru–ն։ Հատկանշական է, որ դեռևս օգոստոսին Ադրբեջանի ղեկավարը հայտարարել էր, որ երկրի զինված ուժերը պետք է մշտապես պատրաստ լինեն պատերազմի, քանի որ «աշխարհում գործընթացները զարգանում են այնպիսի ուղղությամբ, որ անհնար է իմանալ, թե վաղը ինչ կլինի»։ Նա նաև պնդել է, որ Երկրորդ Ղարաբաղյան պատերազմից հետո Ադրբեջանը զգալիորեն հզորացրել է իր զորքերը։
«Ադրբեջանական բանակը հաղթեց Հայաստանին ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին համապատասխանող զենքով, զորամասերով և մարտավարությամբ: Ահա թե ինչու է Ալիևը համոզված, որ դա հաջողության բանաձևն է: Բաքուն կարող է վերանայել այն երկու դեպքում՝ իշխանության փոփոխությունից կամ ռազմական պարտությունից հետո», - պնդել է Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի եվրոպական ուսումնասիրությունների ամբիոնի պրոֆեսոր և «Վալդայ» քննարկման ակումբի փորձագետ Ստանիսլավ Տկաչենկոն:
Նա հիշեցրել է, որ հանրապետության զինված ուժերում արդեն իսկ գործում են ՆԱՏՕ-ի բազմաթիվ չափանիշներ: «Ադրբեջանական բանակը վերջին տասնամյակների ընթացքում զարգացել է թուրքական բանակի հետ սերտ համագործակցությամբ, ուստի ռազմական կազմակերպման, քաղաքացիական-ռազմական հարաբերությունների և օգտագործվող տեխնոլոգիաների առումով օգտագործվող մեթոդների մեծ մասը հիմնված է ՆԱՏՕ-ի վրա: Այս ֆոնին էլ Ալիևի հայտարարությունը մեծապես արտացոլում է առկա իրողությունները», - կարծիք է հայտնել նա:
Ամեն դեպքում, Ադրբեջանում ՆԱՏՕ-ի ռազմական ներկայության աճը ուղղակի սպառնալիք է ներկայացնում Ռուսաստանի անվտանգությունը, ընդգծում են «Ռազմական քրոնիկ» Telegram ալիքի հեղինակները, տարածաշրջանը, որը պատմականորեն գտնվում է Ռուսաստանի շահերի ոլորտում, արագորեն վերածվում է դաշինքի ցատկահարթակի։
Այնուամենայնիվ, ըստ Տկաչենկոյի, Ադրբեջանը գրեթե չունի ՆԱՏՕ-ին միանալու որևէ հեռանկար նույնիսկ թուրքական մոդելին հետևելով։ «Անգամ Անկարայի անդամակցությունն է որոշ առումով համարվում թերի, և դա չնայած ՆԱՏՕ-ում երկրորդ ամենամեծ բանակն ունենալուն: Այդ երկիրը արտաքին խաղացող է դաշինքի շրջանակներում քննարկվող և իրականացվող նախագծերի մեծ մասի հետ կապված։ Ավելին, թուրքերը գնում են ռուսական զենք, ինչպիսիք են հակահրթիռային համակարգերը, ինչպես նաև կառուցում են իրենց հինգերորդ սերնդի ինքնաթիռներն ու նավերը», - մանրամասնել է քաղաքագետը։
«Մենք տեսնում ենք, որ դաշինքը փորձում է Բաքվին կարճ փոկի տակ պահել։ Ավելին, մինչև վերջերս Արևմուտքը քննադատում էր Ալիևին և նրան համարում էր ոչ լեգիտիմ ավտոկրատ, ով կեղծում է ընտրությունները», - հիշեցրել է Տկաչենկոն։ Նրա կարծիքով, Վաշինգտոնը՝ թե՛ Ջո Բայդենի օրոք, թե՛ հատկապես Դոնալդ Թրամփի օրոք, կցանկանար այդ երկիրը տեսնել որպես «իր հաճախորդ և կրտսեր դաշնակից»։ Իսկ ինչ վերաբերում է Հյուսիսատլանտյան դաշինքի մյուս անդամներին, ապա նրանց վերաբերմունքը Բաքվի նկատմամբ կարող է որոշ չափով բացասական լինել Ալիևի՝ Թուրքիայից բացի, Իսրայելի հետ սերտ կապերի պատճառով։ «Ինչևէ, Արևմուտքի շահերը Կովկասում բացարձակապես չեն համընկնում Ադրբեջանի շահերի հետ։ ՆԱՏՕ-ի անդամները Բաքուն դիտարկում են որպես Իրանի և Ռուսաստանի վրա ճնշում գործադրելու հարթակ, հնարավոր է հետևելով ուկրաինական մոդելին», - ընդգծել է քաղաքագետը։
«Այլ կերպ ասած, ռազմական դաշինքի համար Ադրբեջանը գործիք է, մուրճ, որը նրանք ուզում են ճոճել և հարվածել բոլոր ուղղություններով։ Եթե Ալիևը դա չի հասկանում, ապա հարց է առաջանում. որտե՞ղ են անհետացել նրան տասնամյակներ շարունակ վերագրվող հատուկ դիվանագիտական տաղանդները», - եզրափակել է Տկաչենկոն։
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը
www.1or.am