Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Անուղղակի պարտադրանք, երբ հետևանքներն անհայտ են

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Օրեցօր ավելանում են կորոնավիրուսով վարակվածության դեպքերը, բնակչությունն էլ դեմ է պատվաստվելուն։ Այս թեմայով 1or.am կայքը զրուցել է դեղագետ, գյուտարար Գոռ Վերմիշյանի հետ։

Պարոն Վերմիշյան   ինչո՞ւ է օրեցօր ավելանում վարակվածների թիվը

­ — Քանի որ ես  մասնագիտությամբ դեղագետ եմ, հստակ  որևէ  բան ասել  չեմ կարող։ Եթե հաշվի առնենք, որ կորոնավիրուսը վիրուս է, ապա  իր   գոյությունը ամառային օրերին  ընդհանրապես աբսուրդի է  վերածվում։ 

Ինչպե՞ս եք վերաբերում պարտադիր պատվաստումներին

Հայաստանում շատ մարդկանց շրջանում կա արդարացի դժգոհություն այս որոշման դեմ և նույնիսկ բժիշկները, իրավաբանները, և շատ այլ մասնագետներ նշում են տվյալ որոշման անհեթեթ և ոչ օրինական լինելը։
    Ըստ  առողջապահության նախարարության աղմկահարույց որոշման՝ պատվաստումը ընտրության հարց է, այսինքն մարդը կարող է պատվաստվել կամ չպատվաստվել, իր ցանկությամբ, ուղղակի վերջինիս դեպքում նա պետք է պարտադիր ներկայացնի գործատուին Պոլիմերազային շղթայի՝ ՊՇՌ հետազոտության բացսական եզրակացություն: Այստեղ  խնդիրը այն է, որ ոչ թե պատվաստումն է պարտադիր, այլ մյուս եղանակն է շատերին անհասանելի, ինչի հետևանքով վստահ կարելի է ասել, որ պատվաստման հանգեցնում են մարդուն անուղղակի պարտադրման եղանակով։  Առողջապահության նախարարի որոշումը այնպես է ձևակերպված, որ այն դարձել է  անուղղակի պարտադրանք։ Հայ մարդուն դնում են կեղծ ընտրանքի, անուղղակի պարտադրանքի առջև,  քանի որ ՊՇՌ թեստավորումը  բավականին բարձր արժեք  ունի և շատերին հասանելի չի։ Շատերը ելնելով այդ  ֆինանսային  բարձր  շեմից  ստիպված գնում են պատվաստման  ուղղությամբ։  Եթե  ՊՇՌ թեստավորումը լիներ  անվճար, ապա ես համոզված եմ, որ որևէ մեկը  չէր գնա պատվաստման ճանապարհով։  Այսինքն ստեղծել են անուղղակի պարտադրանքի սխեմա՝ պահպանելով  մեկ  «ազատ ընտրություն»։

Ես  ինքս  պատվաստմանը դեմ եմ և  դա  կբացատրեմ մասնագիտորեն մի քանի  ասպեկտներով․

    Առաջինն  այն է, որ բազմաթիվ դեպքեր կան, երբ կորոնավիրուսով հիվանդացող մարդը կրկնակի է  վարակվում։  Այսինքն եթե  մարդը, ով արդեն հիվանդացել է այդ  վիրուսով  և իր օրգանիզմում արդեն ձևավորվել են  հակամարմիններ տվյալ հիվանդության  հետ կապված, և ինքը  նորից է  վարակվում, դա  նշանակում է, որ այդ հակամարմինները կամ կայուն չեն, կամ  էլ՝ չեն ձևավորվում։  Պատվաստման ամբողջ տրամաբանությունը կայանում է նրանում, որ  օրգանիզմում առաջացնեն հակամարմիններ  այդ  հիվանդության  հանդեպ, ինչի հետևանքով մարդը կրկին չի վարակվում այդ հիվանդությունով: Իսկ վարակվելու դեպքում իմունիտետը արագ «ճանաչելով» հիվանդությունը հակամարմինների միջոցով, դուրս է հանում  օրգանիզմից օտարածին  մանրէներին կամ վիրուսներին։  Եթե  արդեն հիվանդացող  մարդը  երկրորդ կամ երրորդ անգամ  կարող է հիվանդանալ, ապա  պատվաստման ողջ  գաղափարը  դառնում է անիմաստ։ 

Երկրորդը՝ ես որպես դեղագետ կարող եմ ասել, որ ցանկացած նոր դեղի, պատվաստանյութի շուկա հանելը  սովորաբար տևում է  տվյալ մոլեկուլների  կամ դեղի   ստացումից մինչև իրացնելը առնվազն 15-ից 20 տարի  և   մեկ կամ երկու տարում  պատվաստանյութ շուկա հանելը տարօրինակ է,  և  ոչ-ոք չգիտի  թե  20 տարի հետո  այդ  դեղը, պատվաստանյութը  հետագայում ի՞նչ  ուշացած ազդեցություններ կտա։  Բազմաթիվ են  դեպքերը երբ ինչ-որ  դեղ, որը վաղուց հայտնի է դրսևորում է նոր կողմնակի ազդեցություն։

 Հետո ի՞նչ մեթոդով է  ազդում պատվաստանյութը: Պատվաստանյութերը ստանում են  տվյալ բակտերիայի, վիրուսի  ոչնչացումով և նրա  մարմինը կազմող  մասնիկների որոշ քանակի ներարկումով  կամ մեկ այլ մեթոդով, երբ օրգանիզմին ստիպում են  բջջի ներսում  արտադրել  կորոնավիրուսի ՌՆԹ-ի  մասնիկներ։ Այս  երկու մեխանիզմի հետևանքն էլ  այն է, որ օրգանիզմը  տեսնելով օտարածին ինչ-որ բան՝ սկսում է դրա դեմ արտադրել իր հակամարմինները։ Հիմա  հարց է առաջանում՝ որքանո՞վ է ճիշտ  բջջի մակարդակում կատարել մուտացիա  և մարդու բջջին ստիպել արտադրել  կորոնավիրուսի մասնիկ։  Այդ հարցը մինչ օրս   անպատասխան է։  Նա, ով իր ազատ ընտրելու հնարավորություից օգտվելով  ընտրում է 14 օրը մեկ  թեստավորումը, ապա  դա  նշանակում է, որ տվյալ մարդը 14 օրը մեկ պետք է հաճախի որևէ  լաբորատորիա  և   հանձնի անալիզ ու ստանա արդյունքը,  արդյո՞ք  դա  պարբերաբար բժշկական միջամտության դեպք չի։ Իսկ մարդկանց, բնակչությանը, հասարակությանը  պարբերաբար  զանգվածային բժշկական միջամտության պարտադրելը  կարծում եմ հանրապետության առաջին  հարցը պետք է լինի։ Հետևաբար, նման բան  զանգվածաբար անելուց նախ և առաջ պետք է լինի կառավարության որոշում  կամ օրենք, և միայն դրանից հետո պետք է լինի առողջապահության նախարարի որոշում։  Ըստ ինձ, նման մասշտաբային որևէ քայլ անելը պետք է ամրագրված լիներ օրենքով, այլ ոչ թե նախարարի որոշումով։   Իսկ  միայն առողջապահության նախարարի որոշմամբ  հանրությանը զանգվածային  դնել նման  այլընտրանքի  առջև՝ երբ  անվճար ճանապարհը  վտանգավոր է  առողջությանը, իսկ վճարովին՝ բյուջեի համար, կարծում եմ այս պարագայում կառավարության համար մեծ գործ կա անելու։ 


Արդյո՞ք  իմաստ ունի պատվաստել նրանց, ովքեր արդեն վարակվել են վիրուսով

Ես այդ հարցին արդեն անդրադարձա, եթե մարդ  հիվանդանում է ապա դա պատվաստման գերադրական աստիճանն է, այսինքն մարդը երբ պատվաստվում է,  այդ պատվաստման ամբողջ իմաստը և  մինչև  այժմ  գոյություն ունեցող բոլոր հիվանդությունների ամբողջ իմաստը  այն է, որ  օրգանիզմում արտադրվի հակամարմիններ  տվյալ հիվանդության հանդեպ։  Երբ մարդը հիվանդանում է տվյալ հիվանդությամբ   ապա դրա դեմ պատվաստվելը դառնում է անիմաստ։  Կարող եմ ջրծաղիկի օրինակով ասել - բոլորս էլ  գիտենք, որ   եթե մարդ հիվանդացել է ջրծաղիկով ապա նրա օրգանիզմում  առաջանում են հակամարմիններ  ջրծաղիկի հանդեպ և երկրորդ անգամ  այդ հիվանդությամբ չի հիվանդանում։ Ինչո՞ւ,  որովհետև նրա օրգանիզմում արդեն կան հակամարմիններ, որոնք «ճանաչում են» հարուցչին  և  հաջորդ անգամ, երբ այն մուտք է գործում օրգանիզմ, ապա  օրգանիզմն այն անմիջապես բլոկավորում է։
       Հիմա, եթե մարդը կորոնավիրուսով հիվանդանում է տարվա մեջ երկու կամ երեք անգամ  դա նշանակում է, որ նրա օրգանիզմում առաջացած հակամարմինները  կամ ի վիճակի չեն  երկարատև մնալու կամ էլ՝ վիրուսը արագ մուտացիայի է  ենթարկվում։ Հետևաբար, պատվաստվել մի բանի դեմ, երբ նույնիսկ վարակվելու ժամանակ իմունիտետ երկարատև չի պահպանվելու օրգանիզմում, դա արդեն աբսուրդ է։ 
       Նաև այսպիսի հարց էլ է առաջանում - ըստ առողջապահության նախարարության որոշման  հղիությունը հակացուցում է պատվաստման համար  և այն  կինը, ով  հղի է, կարող է չպատվաստվել և չթեստավորվել։  Իսկ ի՞նչ պետք է անի այն ընտանիքը, որտեղ պլանավորում են հղիություն  և իրանց  մոտ գուցե  ինչ-ինչ պատճառներով  դա  հետաձգվում  է  և այդ  շրջանում ամուսինները չեն ուզում պատվաստվել, իրականում արդարացի, որովհետև  հղիության պլանավորման ընթացքը մեկի մոտ կարող է լինել մի քանի օր, ոմանց մոտ էլ դա  տևում է  մեկ տարի, և  եթե  առկա է  որևէ  խնդիր ապա  բուժվելու համար գիտենք, որ անհրաժեշտ երկար ժամանակ և թանկարժեք ու անվտանգ բուժում։  Այդ շրջանում չպատվաստվելը  ճիշտ որոշում է, բայց ստացվում է, որ  զույգը ամսական  հսկայական գումար տետք է վատնի  թեստավորման վրա, պատվաստումից այդ շրջանում խուսափելու համար: Ոչ-մի տրամաբանությամբ դա չի բացատրվում, և  ո՞վ պետք է  այդ մասին մտածեր, պարզ է, որ  առողջապահության նախարարությունում դա  քննարկած մի քանի  մասնագետներ (հույս ունեմ մասնագետներ), չէ՞ որ այդ որոշումը վերաբերում է հանրության լայն շերտերին։ Իրենք չեն գիտակցում որ  այդ ընտանիքներին իրենք  դրդում են   ամսական մեծ ծախսի։

     Այսօր էլ մենք ականատես ենք փողոցներում  տեղի ունեցող պատվաստումների։ Նման փոշոտ պայմաններում  որքանո՞վ է ճիշտ  պատվաստում իրականացնելը և  արդյո՞ք բավարար գնահատվում  է առաջացող կողմակի երևույթները։  Արդյո՞ք  դրանց ճիշտ գնահատական է  տրվում, և հարկ եղած դեպքում այդ մարդուն ուղարկում են ամբուլատորիա, կամ հսկում են հետագա զարգացումները, իհարկե ոչ։  Փողոցում, փոշոտ պայմաններում, անձրևանոցի տակ  դա  նորմալ առողջապահական միջոցառում է՞։

    Շատ բաց հարցեր կան և այս  ամենով հանդերձ  մարդկանց դրել են  պարտադրված այլընտրանքի  առջև։  Եվ գիտակցելով, որ չի կարող վճարել պարբերաբար հետազոտությունների համար,  ստիպված  աշխատանքը չկորցնելու համար գնում է պատվաստվելու։  Հետո  մենք զարմանում ենք  թե  արտագաղթը ինչո՞ւ է  ավելացել: Իսկ ինչո՞ւ պետք է չավելանար՝ պետական մասշտաբով կատարվող գործողությունների հետևանքը բերում է  այն արդյունքին, ինչ մենք ունենք այսօր։
Սոնա Գիշյան

www.1or.am 

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Пашинян отправляет группы в Тавушскую областьШаг назад от подачи заявки на вступление в ЕС?В отношении машин, ввезенных в РФ из стран ЕАЭС с 1 апреля действуют новые правила расчета утильсбора Некоторые круги депортированных из Карабаха совершают шаги, создающие угрозу для нацбезопасности РА — Пашинян Шахраманян: как власти РА могут считать страну безопасной, когда некоторые ее территории оккупированы Баку? СКОЛЬКИМ ЕЩE СТОРОННИКАМ ПАШИНЯНА И ЧЛЕНАМ ЕГО КОМАНДЫ ЗАПРЕТИЛИ ВЪЕЗД В РОССИЮ? ААЦ отмечает Великий Четверг Следующая цель администрации — российская военная базаАртем Саркисян завоевал бронзу 3-го этапа российской серии «Гран-при» по фехтованию на шпагах Кого обвиняет Андраник Кочарян?Когда российская военная база будет выведена, Армения никому не будет интересна: Аршак КарапетянДля эффективной борьбы с действующими властями необходима консолидация широких слоев общества։ Аршак КарапетянПри теракте в «Крокусе» погибла член параолимпийской сборной РФСаносян: В районе Тавуша есть земли, которые, согласно этим картам, должны быть нам возвращеныРеспублика Армения не присоединилась к заявлению Парламентской Ассамблеи ОДКБ, осуждающему теракт в «Крокус Сити Холле»Сборная Азербайджана отказалась приехать в ЕреванОбсуждены возможности разблокировки региональных коммуникацийПредседатель НС: У меня большие сомнения, что если Турция нападет на Армению, российские миротворцы нас защитятПашинян все еще задумывается о новой КонституцииИз Москвы предупредили о последствияхСострадание и осознание личной ответственности к Родине и судьбе нашей страны создают основу для создания партии։ Аршак КарапетянОбщественные организации и фонды Армении обнародовали доклад о нарушениях АзербайджанаСША поддерживают территориальную целостность всех стран Южного КавказаЖурналист Рокетт: Саркози и Меркель называли безумием прием Украины в НАТОВ ночь с 26 на 27 марта в Араратской долине в Армении столбики термометров опустятся до -1℃Армяне в России посылают на родину миллиарды долларов в год, заявил ПесковИран и ЕС подчеркнули важность продолжения переговоров по отмене санкцийСуд в Москве заочно арестовал главу СБУ по обвинению в терроризмеОпросами хотят создать антироссийский фонЗависимость от ЕАЭС растет: слово и дело администрации отличаютсяВласти Армении стимулирует эмиграциюАзербайджан, попавшись на военных поставках Украине, ставит себя в число ответственных за теракт в Крокусе — Василий Колташов Концерт «Моцарт, Комитас» пройдет в галерее «Нико» в Москве в исполнении пианистки Зары Амбарцумян Надеемся, в Ереване возобладает политическая воля на продолжение развития наших отношений — Песков В будущем хочу драться за титул BMF — Арман Царукян «Просто платить налоги недостаточно»: основными составляющими деятельности ЗММК являются экологический, социальный и управленческий подходы: «Паст»Никаких земель не сдаем - глава Генштаба ВС АрменииУ него была настоящая Армения, и он отдал врагу 30 процентов ее территории - Ишхан СагателянФранцузские парламентарии побывали в НС АрменииЕС заявил об отсутствии доказательств связи Украины с терактом в ПодмосковьеАлен Симонян и Муса Хадид обсудили события в секторе ГазаыГоворю, потому что знаю: обращение Аршака КарапетянаПашинян готовит общество к новым уступкам и запугивает войнойПресс-секретарь МВД Армении: Назначена проверка в связи с задержанием Нарека СамсонянаАдминистрация провалила безопасность страныРоссия затянет все пояса: что ждет Армению?Глава МВД: Армения занимает 1-е место в регионе по низкому уровню преступностиААЦ сегодня отмечает Великий Понедельник Армянские боксеры завоевали золото и бронзу в Литве Работы Артура Майламяна представлены на итальянской выставке «Лабиринт ремесленников»
Самое популярное