Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


«Երկրորդ ճակատ» Կենտրոնական Ասիայում. Հայաստանի անորոշությունը և Զանգեզուրի միջանցքը

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Հայկական կողմը Ռուսաստանի հետ պետք է երկխոսություն վարի նույն ինտենսիվությամբ, ինչ Արևմուտքի հետ, վստահ է քաղաքագետ Բորիս Նավասարդյանը։ Ըստ փորձագետի տրամաբանությունը պարզ է. ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի հետ հարաբերությունների խորացումը ենթադրում է Մոսկվայի հետ հարաբերությունների վերանայում, քանի որ դա ազդում է այնպիսի կարևոր ոլորտների վրա, ինչպիսիք են անվտանգությունը, էներգետիկան, տնտեսությունը, գրում է eadaily.com-ը։

Անորոշությունը տարածաշրջանային այնպիսի կարևոր երկրի հետ, ինչպիսին Ռուսաստանն է, չափազանց անցանկալի է։ Ավելին, օբյեկտիվ իրականությունը թելադրում է այդ հարաբերությունների վերանայման և որոշակիության մեջ մտցնելու անհրաժեշտությունը, ասել է Նավասարդյանը։

Քաղաքագետը վստահ է, որ Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերությունների մակարդակը, հաշվի առնելով իրողությունները, չի կարող լինել այնպիսին, ինչ արտացոլված է համատեղ, այդ թվում բազմակողմ համաձայնագրերում։

Ռուսաստանի Դաշնության հետ հարաբերությունները պետք է համապատասխանեցվեն նոր իրավիճակին, հատկապես հաշվի առնելով Մոսկվայի և Բաքվի միջև համագործակցության ընդլայնումը և այդ ձևաչափով որոշումների ընդունումը, որոնք Երևանին կանգնեցնում են կատարված փաստի առաջ, նշել է փորձագետը:

«Եթե մենք գնանք Արևմուտքի հետ հարաբերությունների խորացման ճանապարհով, ապա պարտավոր ենք ակտիվացնել Ռուսաստանի հետ երկխոսությունը որոշակիացնելով հարաբերությունները։ Եվ չնայած Ռուսաստանի Դաշնությունում մեզանից կարող են մի փոքր այլ բան ակնկալել, սակայն ռուսական կողմի հետ երկխոսությունը խորացնելու և հարաբերություններին որոշակիություն բերելու կոչերը լիովին արդարացված են»,- կարծում է փորձագետը և սխալ համարում Հայաստանի իշխանությունների Ռուսաստանի հասցեին հրապարակային մեղադրանքներ  հնչեցնելը:

«Անընդունելի է սահմանափակվել միայն հրապարակային մեղադրանքներով, անհրաժեշտ է երկխոսել բոլոր այն հարցերի շուրջ, որոնց շուրջ կա դժգոհություն և հասնել համատեղ ու փոխընդունելի լուծումների։ Ես հասկանում եմ, որ դա բարդ գործընթաց է, Ռուսաստանը նրանցից չէ, ում հետ հեշտ է բանակցել, բայց դրանից չի կարելի խուսափել։ Ավելին, դա անհրաժեշտ է։ Ի վերջո, մենք պարտավոր ենք հստակ ներկայացնել մեր դիրքորոշումն այն մասին, թե ինչպես ենք տեսնում մեր հարաբերությունների ապագան, ինչ մակարդակի վրա պետք է լինեն դրանք, որ ոլորտներում է հնարավոր անգամ խորացնել համագործակցությունը, և որտեղ չպետք է որևէ ակնկալիք ունենալ միմյանցից»,- նշել է քաղաքագետը ավելացնելով, որ  օրինակ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունը նախատեսում է, որ Սյունիքով անցնող ճանապարհի անվտանգությունն ապահովելու է ռուսական կողմը։

«Դա հստակ նշված է փաստաթղթում։ Փաստաթուղթն ինքնին չունի գործողության ժամկետ։ Բայց, եթե հայկական կողմը համաձայն չէ այդ դրույթի հետ, ապա փաստաթուղթը պետք է վերանայվի, և այդ դեպքում, բացի բանակցություններից և երկխոսությունից, այլ ճանապարհ չկա։ Այնուամենայնիվ, մենք որևէ քայլ չենք տեսնում այդ ուղղությամբ»,— ամփոփել է քաղաքագետը։

Մինչդեռ ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը կարծում է, որ հետխորհրդային երկրները հետաքրքրում են Արևմուտքին բացառապես որպես Մոսկվայի հետ առճակատման գործիք։ Ներկայումս Ռուսաստանի շահերին հնարավոր հարվածի աղբյուր են դիտարկվում երկու կենտրոններ՝ Հարավային Կովկասը և Կենտրոնական Ասիան։ Այն, ինչ կատարվում է Երևանի շուրջ, այդ թվում 44-օրյա պատերազմը, պետք է դիտարկել այդ տրամաբանության մեջ։ Այն պահին, երբ Արևմուտքին հաջողվի Հայաստանից դուրս մղել ռուսական ռազմաբազան, Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի դեմ ճակատ կբացվի։ Վրաստանում իշխանափոխություն ապահովելու Արևմուտքի ցանկությունը տեղավորվում է նույն տրամաբանության մեջ, կարծում է փորձագետը։

Սակայն, ըստ Նահապետյանի, Ռուսաստանի «աքիլլեսյան գարշապարը» ոչ թե հարավային սահմանին է, այլ Ղազախստանը։

«Ղազախստանի հետ սահմանի երկարությունը 7,6 հազար կմ է։ Ավելին, այդ սահմանը գործնականում անպաշտպան է։ Հիմա պատկերացրեք հարյուր հազարավոր զինված ահաբեկիչներ Սիրիայից և Լիբիայից, թուրքական զինված ուժերի որոշ մասեր և ռազմական տեխնիկա, որը տեղափոխվել է Կենտրոնական Ասիա։ Թուրքիայից անցնում են Նախիջևան, այնտեղից Ադրբեջան, այնտեղից Կասպից ծովով Ղազախստան։ Այդ ամենն իրականացնելու՝ Նախիջևանից Ադրբեջան տեղափոխելու համար անհրաժեշտ է այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքը»։ Օդային ճանապարհով անհնար է նման հսկայական տեղաշարժ իրականացնել»,- ասել է փորձագետն ընդգծելով, որ, այդ թվում Զանգեզուրի միջանցքի ստեղծմամբ Արևմուտքն ակնկալում է ևս մեկ ճակատ բացել Ռուսաստանի դեմ։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

Չվերթից ուշանալու պատճառով երկու հայեր կոտրել են օդանավակայանի դուռը ու վազել ինքնաթիռի հետևից Թուրքիան ցնցվել էՋրհեղեղի հետևանքով արդեն առնվազն 14 մարդ է մաhացել. ԱՄՆ Սպասվում է շատ ուժեղ բուք, ձյունԱյսօր կշարունակվի Արցախի նախկին ղեկավարության և քաղաքացիական անձանց շինծու դատավարությունըԸնդդիմությունը չի կարողանում թաքցնել հակասությունները Գևորգ Պապոյանը խաբե՞լ է հանրությանը Փաշինյանն ու Ալիևը միասնական են ևս մեկ հարցում. նրանք շատ վտանգավոր խաղ են սկսել․ «Փաստ»22-ամյա Արմինե Ռ․-ն հայտնաբերվել է մահացածԱնահիտ Ավանեսյանին կհանե՞ն ԱԳՆ անդորրը խաթարվել է. հնարավոր են պաշտոնանկություններ Սահարա անապատում առաջին անգամ  ձյուն է տեղացել․ պատմության այս օրը (18 փետրվար)Ստոկհոլմյան համախտանի՞շ, թե՞ դավաճանություն Հայաստանին․ «Փաստ»Անջատումներ կլինեն փետրվարի 18-ին«Ամեն օր Աստծուց ուժ եմ խնդրում, որ կարողանամ տղայիս բոլոր երազանքները կատարել». Կարեն Գրիգորյանն անմահացել է Թալիշում պատերազմի առաջին օրը․ «Փաստ»Մանկապարտեզի խոհանոցի արտադրական գործունեությունը կասեցվել է Կմիավորվեն արհեստագործական ուսումնարանները․ «Փաստ»Անասնագոմում 31-ամյա տղամարդ է ինքնասպան եղելՀՀ և Ղազախստանի համատեղ հատուկ գործողության շրջանակում Երևանում ձերբակալվել է 41 կիբերհանցագործ Սենսացիա՝ առանց նորության. արժեհամակարգային «կորոզիան» Եվրոպայում․ «Փաստ»Մահից առաջ զորամասում վեճ է եղել. նոր մանրամասներՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ «Պոպուլիստ իշխանությունը հարկային մուտքերի նվազումը լրացնում է հարկ «քերթելու» և հարկեր բարձրացնելու քաղաքականությամբ». «Փաստ»Աննախադեպ աճ՝ ռուբլու շուկայումՑավոտ ասուլիս, ինտենսիվ «ստատուսչիկություն». ինչո՞ւ էր խառնվել քպականների հոգեկան աշխարհը. «Փաստ»Պետական պարտքի «կրակե շապիկն» ու կառավարության մանիպուլյացիան. «Փաստ»Ինչի՞ց են անհանգստացած աբխազահայերը. «Փաստ»«Հատիկ-հատիկ վերադարձնելու եմ» օպերացիան մեծ կեղծիք է. բացահայտում . «Ժողովուրդ» Փաշինյանը մտափոխվել է․ «Հրապարակ» Ի՞նչ է կատարվում շինարարության ոլորտում, և ի՞նչ սպասել 2025 թվականին. «Փաստ»Գյումրիում թեկնածուները ավելանում են. ո՞վ է հաջորդ հայտ ներկայացրածը. «Ժողովուրդ» Փաշինյանի խուճապը, Քոչարյանի մեկնարկը․ «Հրապարակ» Դեսպանը հետ կկանչվի՞. «Փաստ»Անահիտ Ավանեսյանին խայթել են ՔՊ փակ նիստում. «Ժողովուրդ» Ժողովրդին ասելու բան չունի․ «Հրապարակ» Փաշինյանն արդեն բացահայտ ծաղրում է նույնիսկ իր փոքրաթիվ կողմնակիցներին. «Փաստ»Սևակը ընտանիքի կրտսեր որդին էր․ մանրամասներԶինծառայողի դի է հայտնաբերվել Իրանը մնում է Մերձավոր Արևելքում անկայունության միակ աղբյուրը. Ռուբիո Սաուդյան Արաբիան միջնորդ կլինի ՌԴ-ԱՄՆ, այնուհետ՝ ՌԴ-Ուկրաինա բանակցություններում Ադելիա Պետրոսյանը՝ Ռուսաստանի Գրան պրիի եզրափակչի հաղթող Ուկրաինան ոչինչ չգիտեր Սաուդյան Արաբիայի բանակցությունների մասին և չի ճանաչի դրանք․ Զելենսկի Լավրովը հայտարարել է Ուկրաինային տարածքային զիջումներ անելու անհնարինության մասին Հայաստանի ֆուտբոլի հավաքականը նոր գլխավոր մարզիչ ունի․ ո՞վ է նա Որ հասցեներում ջուր չի լինի «Փեթակի» խաչմերուկում բախվել են «Chevrolet» ու «Nissan X-Terra»-ն 37-ամյա Արթուր Ա․-ն կյանքից հեռացավԹենիսիստ Էլինա Ավանեսյանն առաջադիմել է դասակարգման աղյուսակում Ո՞վ է Նոր Հաճնում ինքնասպան եղած տղամարդըՀարձակման է ենթարկվել Վրաստանի նախկին վարչապետը
Ամենադիտված