Պատմության այս օրը (սեպտեմբերի 13)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ - Ծրագրավորողների միջազգային օր ոչ նահանջ տարիներին, Շոկոլադի համաշխարհային օր, Բրազիլիա՝ Ֆորրապիլյաի հեղափոխության շաբաթվա առաջին օր և Կաշաս ալկոհոլային խմիչքի (շաքարեղեգից ստացվող թունդ խմիչք) ազգային օր, Մեքսիկա՝ Հերոս-երեխաների հիշատակի օր, ԱՄՆ՝ Ցելիակիայի (աղեստամոքսային տրակտի հիվանդություն) դեմ պայքարի ազգային օր:
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1913-վախճանվել է հայ երգիծաբան-նովելիստ Առանձարը (Միսաք Գոյումճյան)։
1922– թուրքական բանակի կողմից Սմիռնա քաղաքի զավթումից և հույն և հայ բնակչության կոտորածից 4 օր անց սկսվել է Սմիռնայի (Զմյուռնիայի աղետ) 4 օր տևած մեծ հրդեհը, որը փաստացի վերջն է հանդիսացել Հույն-թուրքական պատերազմի։
1962 – ծնվել է բանասեր և թարգմանիչ Արամ Թոփչյանը:
1963- վախճանվել է վավերագրական ֆիլմերի հայ կինոռեժիսոր և սցենարիստ Վիլյամ Հայկազյանը:
1990- ադրբեջանական ՕՄՕՆ-ը նռնականետերի, ականանետերի և ուղղաթիռների օգնությամբ սկսել է Մարդակերտի շրջանի Չափար գյուղի գրոհը, որի արդյունքում զոհվել է գյուղի 6 բնակիչ:
1995-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Մոզամբիկի հետ:
2004-Ամերիկացի մեծահարուստ Քըրք Քըրքորյանը վերջին 35 տարվա ընթացքում երրորդ անգամ վաճառել է «Մեթրո գոլդվին մեյեր» (MGM) հոլիվուդյան ընկերությունը: «Սոնի» ճապոնական հսկան համաձայնել է վճարել մոտ 3 միլիարդ դոլար և մարել ընկերության` 2 միլիարդի հասնող պարտքը:
2007-Ազգային ժողովը գլխավոր դատախազ է ընտրել գործող գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանին:
2011 - «Ժառանգություն» խմբակցությունը դադարեցնում է խորհրդարանի նիստերի բոյկոտը և ավելի քան 6 ամսվա դադարից հետո վերադարձել է խորհրդարան։
2012 - տեղի է ունեցել Երևան-Արարատ մայրուղու շինարարության հիմնարկեքի արարողությունը, որը հանդիսացել է Հյուսիս-Հարավ ավտոմայրուղու շինարարության պաշտոնական մեկնարկ:
2013-Հայաստանի գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանը հրաժեշտ է տվել պաշտոնին՝ ժամկետը լրանալու պատճառով։
2016- Կարեն Կարապետյանը նշանակվել է Հայաստանի վարչապետ:
2019-«Զինված խմբի» պարագլուխ Արթուր Վարդանյանն ազատ է արձակվել դատարանի դահլիճից։ Ըստ մեղադրանքի՝ Արթուր Վարդանյանի գլխավորած 20 հոգանոց խումբը 2015 թվականին ծրագրել էր բռնությամբ զավթել իշխանությունը:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
81 - վախճանվել է հռոմեկան իմպերատոր տիտ Ֆլավիոս Վեսպասիանը:
533– Դեցիմի ճակատամարտում Բելիսարիուսը վանդալներից գրավել է Կարթագենը:
1087 – ծնվել է Հովհաննես Բ Կոմնենոս Բյուզանդիայի կայսր:
1501 –Միքելանջելոն սկսել է ստեղծել Դավիթի մարմարյա արձանը:
1601 – ծնվել է ֆլամանդցի նկարիչ Յան Բրեյգել Կրտսերը:
1736 - Ռուսաստանում հիմնվել է Չելյաբինսկ քաղաքը:
1592– վախճանվել է ֆրանսիացի քաղաքական գործիչ, փիլիսոփա, էսսեիզմի հիմնադիր Միշել դը Մոնտենը:
1624- վախճանվել է Քարթլիի թագուհի Կետեվանը:
1819– ծնվել է գերմանացի դաշնակահարուհի և կոմպոզիտոր, Ռոբերտ Շումանի կին Կլարա Շումանը:
1872- վախճանվել է գերմանացի փիլիսոփա Լյուդվիգ Ֆոյերբախը:
1874– ծնվել է ավստրիացի կոմպոզիտոր, երաժշտական տեսաբան, գրող, նկարիչ, գյուտարար Առնոլդ Շյոնբերգը:
1902- Մեծ Բրիտանիայում առաջին անգամ որպես մեղավորության ապացույց օգտագործվել է հանցագործության վայրում հայտնաբերված մեղադրյալի մատնահետքերը:
1906-կայացել է առաջին ինքնաթիռի թռիչքը Եվրոպայում:
1922- Լիբիայի Էլ-Ազիզիա բնակավայրում ստվերում գրանցվում է ռեկորդային ամենաբարձր ըստ Ցելսիուսի +57.7° ջերմաստիճան:
1929- անգլիացի գիտնական-մանրէաբան Ալեքսանդր Ֆլեմինգը ներկայացրել է իր հայտնագործությունը՝ պենիցիլլինը:
1956– IBM ընկերությունը թողարկել է առաջին կոշտ սկավառակը:
1960 –ԱՄՆ-ում կայացել է բիոնիկային նվիրված առաջին գիտաժողովը (գիտություն, որտեղ տեխնիկական միջոցներում օգտագործվում է կենդանի բնության կառուցվածքը, ֆունկցիաները, հատկությունները և այլն):
1968- Ալբանյան դուրս է եկել Վարշավայի պայմանագրի կազմակերպությունից:
1977- Վախճանվել է իռլանդա-լեհական ծագումով բրիտանացի, ապա՝ ամերիկացի ռեժիսոր Լեոպոլդ Ստոկովսկին:
1985– թողարկվել է Սուպեր Մարիո Բրադըրս համակարգչային խաղը:
1996– վախճանվել է ամերիկացի ռեփ երգիչ և կինոդերասան Թուփաք Շակուրը:
1999 –Մոսկվայի Կաշիրյան մայրուղու բնակելի 8 հարկանի տան նկուղում տեղի ունեցած պայթյունը հողին է հավասարեցրել տունը, 124 բնակիչ զոհվել է 7-ը ստացել վնասվածքներ: Ոչ ոք իր վրա չի վերցրել ահաբեկչական գործողության պատասխանատվությունը:
2008 –Դելիում տեղի են ունեցել ահաբեկչական հինգ սինխրոնիզացված գործողություններ, որոնց արդյունքում զոհվել են 30 մարդ և վիարվորվել մոտավորապես 100-ը:
2013 - Ռուսաստանի Նովգորոդ քաղաքի հոգեբուժական պանսիոնատում բռնկված հրդեհի արդյունքում 37 մարդ է զոհվել:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը
