ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ծանոթ ու միարժամանակ անհայտ…բազկամարտ

ՍՊՈՐՏ

Բազկամարտը՝ արմռեսլինգը, ձեռքերով ուժային մարտի, մենամարտի տեսակ է։ Չնայած իր ժողովրդականությանը, այդ մարզաձևի կանոնավոր մրցաշարերի ու առաջնությունների անցկացմանը, այդ դեռևս ներառված չէ Օլիմպիական խաղերի ծրագրում, թեև լիովին համապատասխանում է դրա պահանջներին։ 

Բազկամարտը հայտնվել է հին ժամանակներում։ Որոշ աղբյուրների համաձայն, «զենքերով կռիվը» կարող էր ծագել հնագույն բռունցքներով կռվից, որոնք հաճախ էին լինում ինչպես անգլիացի ասպետների, այնպես էլ սովորական քաղաքացիների միջև: Բազկամարտի առաջացվումը սովորական քաղաքացիների միջև տեղի ունեցող մարտերից ամենահավանական է համարվում, քանի որ Անգլիայում այդ մենամարտերը հաճախ տեղի էին ունենում նեղ փողոցներում, որտեղ լիարժեք բռունցքով պայքարելը գրեթե անհնար էր։ Ուստի էլ տղամարդիկ, ովքեր որոշել էին պարզել, թե ով է ավելի ուժեղ, ստիպված էին դիմել բռնցքամարտի այլընտրանքային՝ բազկամարտին, որը, ի դեպ, ոչ պակաս դիտարժան է սեփական ուժն ու գերազանցությունը ցույց տալու համար։ Բազկամարտը նաև վիկինգների մոտ է մեծ ճանաչում գտել: Ռուսաստանում բազկամարտը հայտնվել է միայն 10-րդ դարում, որից հետո դարձել է պանդոկների ու գինետների այցելուների սիրելի զբաղմունքը։ 17-րդ դարից սկսած բազկամարտով սկսել են զբաղվել ամենուր՝ Հունաստանից մինչև Հյուսիսային Եվրոպա և Ռուսաստան:

Բայց չնայած իր այդ ժողովրդականությանը բազկամարտը պաշտոնապես ճանաչվել է որպես սպորտաձև միայն 1950-1960-ական թվականներին։ Ամեն ինչ սկսվել է 1952 թվականին ԱՄՆ-ում, երբ լրագրող Բիլ Սոբերանեսը Պետալումո քաղաքում կազմակերպել է բազկամարտի առաջին պաշտոնական մրցույթը։ Այդ մրցաշարը, որն անց է կացվել տեղի բարում, այնքան է սիրվել հանրության կողմից, որ դարձել է պարբերաբար տեղի ունեցող իրադարձություն։ Ուժային զվարճանքի սիրահարների թիվը սկսել է անշեղորեն աճել, և 1961 թվականին Բիլ Սոբերանեսը հիմնել է բազկամարտի առաջին մարզական կազմակերպությունը, իսկ 1962 թվականին կազմակերպվել է այդ մարզաձևի առաջին միջազգային առաջնությունը։ Այդ մրցաշարը դարձել է բազկամարտի որպես սպորտ հանդես գալու մեկնարկային կետ, իսկ կազմակերպիչը պարգևատրվել է բրոնզե հուշարձանով։ 1962 թվականի առաջնությունից հետո բազկամարտը սկսել է լայն ժողովրդականություն ձեռք բերել, մի քանի տարվա ընթացքում այն ​​տարածվել է նախ առանձին նահանգներում, իսկ հետո ամբողջ երկրով մեկ: 1969 թվականից սկսած ամերիկյան ABC հեռուստաընկերությունը ստանձնել է բազկամարտի մրցումների հեռարձակումը, և 16 տարվա ընթացքում կարողացել է գովազդել այդ սպորտաձևը ողջ աշխարհում։

ԽՍՀՄ-ում բազկամարտը ժողովրդականություն է ձեռք բերել շատ ավելի ուշ՝ 1989 թվականին, երբ Մոսկվայում անց է կացվել այդ մարզաձևի առաջին մրցաշարը։ Դրան մասնակցել են խորհրդային, ամերիկյան և կանադական թիմերը։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Most Popular