«Արագածի գագաթի սուզանավի և ղեկավար Փաշինյանի ռազմավարական սխալ հաշվարկի մասին»
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ
Եվրոպական միությանն ինտեգրվելու Հայաստանի ձգտումները, կրում են հերթական ֆիասկոն։ Եթե ուշադիր նայենք Հին աշխարհի վերջին իրադարձություններին, ապա տրամաբանական հարց է առաջանում. որքանո՞վ է արդարացված նման ռազմավարությունը և ի՞նչ ռիսկեր է պարունակում այն երկրի համար, հարց է հնչեցրել քաղաքագետ Արման Ղուկասյանը, գրում է eadaily.com–ը։
«Գերմանիայի ընտրություններում Օլաֆ Շոլցի վերջին պարտությունը վառ օրինակն է այն բանի, թե ինչպես է մեր աչքի առաջ փոխվում ԵՄ քաղաքական լանդշաֆտը։ Շոլցը պարտվեց ընտրություններում և ընդունեց իր հրաժարականը։ Առաջին տեղը զբաղեցրել է Քրիստոնեա-դեմոկրատական կուսակցությունը, որի առաջնորդ Ֆրիդրիխ Մերցը պատրաստվում է դառնալ կանցլեր: Երկրորդն աջակողմյան AfD-ն է, որին աջակցում են ԱՄՆ-ում։ Շոլցի սեփական կուսակցությունը դարձել է միայն երրորդը։ Աջերի և եվրոսկեպտիկների աճը կասկածի տակ է դնում ԵՄ-ի միասնությունը և նոր երկրներ ինտեգրելու նրա կարողությունը։ Եթե մինչև վերջերս Բրյուսելում եվրոպամետ քաղաքական գործիչներն էին թելադրում ընթացքը, ապա այժմ մենք այլ պատկեր ենք տեսնում, ընտրազանգվածն ավելի ու ավելի է ընտրում ազգային կողմնորոշում ունեցող առաջնորդների, ովքեր հանդես են գալիս կոշտ միգրացիոն քաղաքականության, ազգային շահերի պաշտպանության և երկրներում կառավարող եվրոպական բյուրոկրատների դերի նվազեցման օգտին»,- նշել է քաղաքագետը։
Այս իրադարձությունների ֆոնին ԵՄ ուղեծրում տեղ գրավելու Հայաստանի փորձերը, մեղմ ասած, ապարդյուն են թվում, ընդգծել է Ղուկասյանը։ Եվրոպայի դռները, որոնք բառերով բաց են, «իրականում հերմետիկորեն փակ են, ինչպես սուզանավի խցիկները»։
Արդեն ակնհայտ է, որ ԵՄ-ն պատրաստ չէ անգամ քննարկել Հայաստանի ամբողջական ինտեգրումը։ Հիշեցնենք, որ ավելի վաղ ԵՄ արտաքին քաղաքականության ծառայության պաշտոնական ներկայացուցիչ Փիթեր Ստանոն ուղղակիորեն էր հայտարարել, որ Հայաստան-ԵՄ բանակցությունները կապ չունեն կազմակերպությանն անդամակցելու հետ։ Եվ անգամ նոր թեկնածուներն են, այդ թվում Ուկրաինան ու Մոլդովան, արդեն իսկական խոչընդոտների բախվում: Փաստացի, Բրյուսելում ընթացած ԵՄ ԱԳ նախարարների Ուկրաինային աջակցության գագաթնաժողովը նույնպես ցույց տվեց կազմակերպությունում ներքին ճգնաժամի առկայությունը։ Եթե ԵՄ բարձր ներկայացուցիչ Կայա Կալլասը հագնված էր Ուկրաինայի դրոշի գույներով, Նիդեռլանդների արտգործնախարար Կասպար Վելդկամպն անսպասելիորեն խոսեց հակամարտության խաղաղ կարգավորման անհրաժեշտության մասին։ Եվ զարմանալի չէ, որ եվրոպացիներն ավելի ու ավելի են խոսում խաղաղության մասին։ Հատկապես Պուտինի ու Թրամփի բանակցություններից ու Էր Ռիադում ռուս-ամերիկյան խորհրդակցություններից հետո, որով Կիևը և ԵՄ-ն դուրս մղվեցին խաղաղության այն գործընթացից, որը թափ է հավաքում:
«Ի դեպ, Ուկրաինան պետք է լուրջ ազդանշան լինի Երևանի համար։ Երկար տարիներ Կիևը հարաբերություններ է կառուցում Արևմուտքի հետ հույսը դնելով տնտեսական և ռազմական աջակցության վրա, բայց հիմա քաղաքական նոր իրողությունը կասկածի տակ է դնում այդ դաշինքի հեռանկարները։ Դոնալդ Թրամփը բացահայտորեն հայտարարում է, որ Վաշինգտոնը կա՛մ զգալիորեն կնվազեցնի Կիևին տրամադրվող օգնությունը, կա՛մ կստիպի նրան հարյուրավոր անգամ ավելի վճարել աջակցության համար։ Հնարավոր է, որ Ուկրաինան Ամերիկային կտա իր ողջ արդյունաբերությունը և հանքային ռեսուրսները, և դա կարող է լինել Վլադիմիր Զելենսկու համար տանուլ տված պատերազմի գինը։ Այսպիսով, աշխարհակարգի հիմնարար փոփոխությունների ֆոնին ԵՄ-ին ինտեգրվելու Հայաստանի ներկայիս իշխանությունների ցանկությունը ոչ միայն սխալ է, այլ ռազմավարական սխալ հաշվարկ, որը կարող է թանկ արժենալ մեր երկրին»,- ամփոփել է Արման Ղուկասյանը։
Թվում է, թե ամեն ինչ հստակորեն դրված և դասավորված է դարակների վրա: Բայց ԵՄ դեսպան Վասիլիս Մարագոսը ԵՄ-Հայաստան խորհրդարանական գործընկերության հանձնաժողովի չորրորդ հանդիպման ժամանակ հանկարծ հայտարարել է, որ «Երևանի և Բրյուսելի հարաբերությունները երբեք այսքան ամուր և սերտ չեն եղել». «Մենք կիսում ենք ժողովրդավարական արժեքները, շարունակում ենք զարգացնել մեր համագործակցությունը և ընդլայնվել դեպի նոր ոլորտներ և աշխատել գործընկերության օրակարգի վրա»: Խոսելով կոնկրետ ոլորտային արդյունքների մասին Մարագոսը մասնավորապես կարևորել է ԵՄ առաքելության գործունեությունը. «Ավելի քան 4000 պարեկներ են տեղակայվել Հայաստան-Ադրբեջան սահման՝ դիտարկումներ իրականացնելու և անմիջապես տեղից զեկուցելու համար։ Բացի դա անցած ամառ ԵՄ-ն որոշեց 10 միլիոն եվրո աջակցություն տրամադրել Հայաստանին Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամի միջոցով։ Մենք նաև ներգրավում ենք Հայաստանի ղեկավարությանն անվտանգության հարցերի շուրջ երկխոսության մեջ»:
Մենք գիտենք, թե ինչի մեջ է «Հայաստանի ղեկավարությանը ներգրավում Եվրամիությանը»: Ավելի ճիշտ որտեղ։ Այնպիսի տեղ որտեղից, որպես կանոն, դուրս չեն գալիս և որտեղից, հետո, տասնամյակներով քարշ են տալիս թշվառ գոյություն։ Բայց Փաշինյանն իր սուզանավով շարունակում է առանց հսկողության լողալ դեպի այսբերգ։ Սկզբունքորեն չպետք է խղճալ նրան, բայց կա նաև մտահոգություն մարդկանց համար։
Եվ դա հատկապես Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանի վերջին բացահայտումներից հետո. «Մենք նոր էջ ենք բացել մեր պատմության մեջ: Հայաստանն ընտրել է ժողովրդավարական զարգացման ուղին, քանի որ կանգնած է եվրոպական քաղաքակրթության արժեհամակարգի ակունքներում և անշեղորեն շարունակում է ամրապնդել ժողովրդավարությունն ու սեփական ուժերով երկիրը պաշտպանելու ու հզորացնելու քաղաքականությունը։ Մենք գիտակցում ենք, որ սա շատ դժվար ու վտանգավոր ճանապարհ է»։ Վերաձևել սեփական Սահմանադրությունն ագահ հարևաններին հաճոյանալու համար, իհարկե, «եվրոպական քաղաքակրթության» ամենաբարձր մակարդակն է։ Պարոն Սիմոնյանը շուտով կճաշակի իր ընտրած ճանապարհի դժվարությունը, երբ նոր աշխատանքի ընդունվելուց առաջ առաջին անգամ տապալվի թուրքերենի քննությունից:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը
