ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ( 20 մայիս)

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ - Օդերևույթաբանի համաշխարհային օր,  Արևելյան Թիմոր՝ Անկախության օր Ինդոնեզիայից, Կուբա՝ Անկախության օր Միացյալ Նահանգներից, Սաուդյան Արաբիա՝ Անկախության օր Միացյալ Թագավորությունից, Ինդոնեզիա՝ Ազգային վերածննդի օր, Կամբոջա՝ Զոհերի հիշատակի օր, Կամերուն՝ Ինքնիշխան պետականության ստեղծման օր, Ուկրինա՝ Բանկային աշխատողի օր։

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1562 – Սեբաստիայում գումարված ժողովը ամենայն հայոց կաթողիկոս Միքայել Ա Սեբաստացու գլխավորությամբ երկու դիմում է ուղարկում Հռոմի պապ Պիոս Դ-ին:
1851 –ծնվել է արևմտահայ բանաստեղծ Պետրոս Դուրյանը։
1918-հայ–թուրքական պատերազմի ժամանակ թուրքերը գրավել են Ջաջուռը, Աղբուլաղը, Ղալթախչին, Վորոնցովկան։ Երկօրյա մարտերից հետո Անդրանիկի ջոկատը կենտրոնացել է Դսեղ գյուղում, ապա շարժվել դեպի Դիլիջան։
1919-Նախիջևան է մտել հայկական բանակի առաջին վաշտը։
– վախճանվել է դերասանուհի Ազնիվ Հրաչյանը։
1920 –ծնվել է դերասանուհի Նվարդ Աբալյանը։

1931 –ծնվել է քանդակագործ Սարգիս Յուխանյանը։
1946– ծնվել է ամերիկահայ հայտնի երգչուհի Շերը՝ Շերլին Սարգիսյանը:
1950– ծնվել է անվանի հրաձգուհի, աշխարհի և Եվրոպայի բազմակի չեմպիոն Զինաիդա Սիմոնյանը:
1954 –վախճանվել է նկարիչ, քանդակագործ Ստեփան Թարյանը։
1981 –վախճանվել է արձակագիր Սուրեն Այվազյանը։
1992-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Ֆիլիպինների հետ։
1997- Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել էկվադորի հետ։
1990 - ՀԽՍՀ-ում առաջին անգամ անց են կացվել ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի բազմակուսակցական ընտրություններ, որտեղ Կոմկուսը պարտվել է Հայոց Համազգային Շարժմանը։
2002-Ատոմ Էգոյանի «Արարատ» կինոնկարը ցուցադրվել է Կաննում։
2010-Աշոտ Գիզիրյանը նշանակվել է Շիրակի մարզպետ;
2019- առավոտից վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կոչով շրջափակվել են հանրապետության բոլոր դատարանների մուտքերը մի քանի ժամով։
2020- Չեխիայի Սենատը Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտող բանաձև է ընդունել:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

526- Անտիոքում տեղի ունեցած ուժեղ երկրաշարժից զոհվել է մոտ 250 000 մարդ։
1498–պորտուգալացի ծովագնաց  Վասկո դա Գաման եվրոպացիներից առաջինը հասել է Հնդկաստան շրջանցելով Աֆրիկան։
1506 –վախճանվել է իսպանացի ծովագնաց Քրիստափոր Կոլումբոսը։
1570- քարտեզագիր Աբրահամ Օրտելիուսը հրապարակում է առաջին «Theatrum Orbis Terrarum» քարտեզների ատլասը։
1742 —ռուս շտուրման Սեմյոն Չելյուսկինը շնասայլակներով հասել է Եվրասիայի ամենահյուսիսային կետին, որը ի պատիվ նրա անվանվել է Չելյուսկինի հրվանդան։ 1756 —եվրոպական պատերազմական թատերաբեմում տեղի է ունեցել Յոթամյա պատերազմի առաջին ծովային ճակատամարտը։
1799– ծնվել է ֆրանսիացի մեծագույն գրող և թատերագիր Օնորե դը Բալզակը:
1801 —սկսվել է «Նարնջային պատերազմ» անվանումը ստացած երեքշաբաթյա հակամարտությունը Իսպանիայի և Պորտուգալիայի միջև։
 1804 –ծնվել է ռուս երգահան Միխայիլ Գլինկան։
1882– Գերմանիան, Ավստրո-Հունգարիան և Իտալիան ստեղծել են «Եռյակ միությունը»:
1895 —Նյու-Յորքում տեղի է ունեցել ֆիլմի առաջին վճարովի դիտում (հանդիսատեսի համար ցուցադրվել է չորս րոպե տևած  բռնցքամարտի տեսագրություն)։
1896 –վախճանվել է գերմանացի դաշնակահարուհի և կոմպոզիտոր Կլարա Շումանը։

1900 —Ֆրանսիայում տեղի է ունեցել 2-րդ օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը։
1901 – ծնվել է հոլանդացի շախմատիստ, մաթեմատիկոս Մաքս Էյվեն։
1902– Կուբան հայտարարվել է հանրապետություն։
1908– ծնվել է ամերիկացի դերասան Ջեյմս Ստյուարտը:
1927-Մեծ Բրիտանիան ճանաչել է Սաուդյան Արաբիայի անկախությունը։
1940 –Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ  բանտարկյալների առաջին խումբը տեղավորվել է Աուշվիցի նորաբաց համակենտրոնացման ճամբարում։
1941 — Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ  գերմանացիները սկսել են Կրետե կղզու գրավման օպերացիան։
1943 — ծնվել է իտալացի էստրադային երգիչ Ալ Բանոն;
1967 — BBC-ն արգելել է եթեր հեռարձակել Բիթլզի  «A Day in the Life» երգը այն պատճառով, որ երգի բառերում առկա են ակնարկներ նարկոտիկներ օգտագործելու վերաբերյալ։
1989 – ռուս օդաչու Ալեքսանդր Զուեևը գողացել է «ՄԻԳ-29» ռուսական կործանիչը և հանձնել Թուրքիային, որով իսկ քաղաքական ապաստան է գտել ԱՄՆ-ում:
2002 - Պորտուգալիան ճանաչել է Արևելյան Թիմորի անկախությունը։
2003-Սուրբ աթոռը հրատարակել է ժամանակակից լատիներենի բառարանը, որի մեջ ներառված են եղել այնպիսի ժամանակակից բառեր ինչպիսիք են տեսահեռախոս, Ինտերպոլ, բեսցելլեր և այլն, որոնց մասին հին հռոմեացիները գաղափար չեն ունեցել։
2019 —Պյոտոր Պրոշենկոյի փոխարեն Ուկրաինայի նախագահ է դարձել Վլադիմիր Զելենսկին։ 
2022 —Ուկրաինայում Հատուկ ռազմական գործողության ժամանակ ավարտվել են մարտերը Մարիուպոլի համար, այն ամբողջովին հայտնվել է ռուսների վերահսկողության տակ: 

Կ. Խաչիկյան