Հայաստան. սուրճ խմելու ավանդույթները
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ
Inc-news.ru–ն գրում է, որ կա վարկած կա, որ հենց հայերն են սուրճը բերել Եվրոպա և առաջինն են բացել սրճարաններ, որոնք հետագայում այդքան տարածված են դարձել ամբողջ աշխարհում։ Երկրում սուրճի պատմության և այդ ըմպելիքը խմելու ավանդույթների մասին կարդացեք այս հոդվածում։
Հայաստանում սուրճ խմելու ավանդույթը փոքր-ինչ նման է արևելյան այլ երկրների ավանդույթներին։ Այնտեղ սուրճը կարևոր խմիչք է, որը ցույց է տալիս տանտերերի հյուրընկալությունը և օգնում լուծել տարբեր բարդ հարցեր։
Այդ երկրում սուրճ շատ են խմում, իսկ պատրաստման ամենահայտնի եղանակը ջազվեն է։ Վիճակագրության համաձայն յուրաքանչյուր մեծահասակ հայ տարեկան խմում է մոտ 70 լիտր սուրճ։ Ըստ վարկածի հենց հայերն են սուրճ բերել Եվրոպա, իսկ 17-րդ դարում Փարիզում առաջին սրճարանը բացել է մի հայ վաճառական։ Ընդ որում տեղի բնակիչները շատ ակտիվորեն վկայակոչում են պաշտոնական փաստաթղթերը հաստատելու իրենց խոսքերը, որ հենց հայերն են բացել առաջին սրճարանները և՛ Լոնդոնում, և՛ Վիեննայում։
Զարմանալի է այն, որ Կոլումբիայում, որը աշխարհում սուրճի երկրորդ արտադրողն է, կա Հայաստան քաղաք, որը հիմնադրվել է հայ վերաբնակիչների կողմից 19-րդ դարում։ Այժմ այդ վայրն իրականում աշխարհի սուրճի մայրաքաղաքն է, քանի որ նրա շրջակայքում (Հայաստան-Մալիսալես-Պերեյրա թաղամաս) աճեցվում են սուրճի լավագույն տեսակները։
Ամեն տարի Հայաստանում տեղի է ունենում սուրճի փառատոն, որտեղ ընտրվում է այս հրաշալի ըմպելիքի թագուհին։ Կարելի է ասել, որ այդ երկիրը ոչ միայն սուրճի թրենդսերն է, այլ նաև արտադրողը, չնայած այն հանգամանքին, որ հենց Հայաստանում սուրճ չի աճում։
Հայերը զարմանալի ժողովուրդ են, ովքեր նույնիսկ սուրճի համար իրենց սեփական բառն են հորինել՝ «սուրճ»: Դա գրավոր աղբյուրներում առաջին անգամ արձանագրվել է 16-17-րդ դարերում։ Նրա ածանցյալները շատ են՝ սրճարան, իսկ փրփուրը, որ առաջանում է ջազվեում սուրճ եփելիս, կոչվում է սեր։ Այսպիսով, եթե ձեզ հյուրասիրել են ջազվեում փրփուրով եփած սուրճ, ապա դա նշանակում է, որ նրանք այն սիրով են եփել կամ սեր են խոստովանել ձեզ։
Տեղական ըմպելիքի բաղադրատոմսը պարզ է՝ մեկ գդալ շաքարավազ և մեկ գդալ սուրճ լցնում են սուրճի բաժակ ջրի մեջ և եռման աստիճանի բերում ջազվեի մեջ։ Պատրաստի ըմպելիքը կոկիկորեն լցնում են մի փոքր տաքացված բաժակների մեջ՝ փրփուրը պահպանելու համար։
Հայկական սուրճը չի կարելի խմել շտապելով, այն պահանջում է հաճելի միջավայր և ընկերակցություն։ Այն միշտ մատուցվում է քաղցրավենիքի հետ, որը հաճախ կոնֆետ է մրգերի հետ, հնարավոր է մատուցել նաև կոնյակով, որն օգնում է էլ ավելի բացահայտել սուրճի համը։
Հայաստանում սուրճն այնքան տարածված ու սիրված է, որ 2022 թվականի գարնանը Երևանի արվեստի թանգարաններից մեկում տեղի է ունեցել ցուցահանդես նվիրված սուրճի համաշխարհային արդյունաբերության մեջ հայերի ներդրած ավանդին։
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը
